هدف از انجام ارتودنسی چیست ؟
ارتودنسی به معنی ردیف کردن دندانها است. هدف از این کار، مرتب کردن دندانهای فک بالا یا فک پایین و یا هر دو فک است که در اصلاح طرح لبخندتاثیر بسیاری دارد، ولی دو نکته مهم دیگر را نیز به طور هم زمان باید در نظر داشت دندانهای مرتب شده در دو فک به خوبی بر روی یکدیگر قرار گیرند تا عمل جویدن به بهترین نحو ممکن انجام شود. حرکات دندانی به آهستگی و با حداقل آسیب انجام شود تا موقعیت جدید دندانها تغییر نکند یا دندانها صدمه نبینند.
آیا انجام ارتودنسی سن خاصی دارد ؟
همان طور که گفته شد بهترین دوران برای ارتودنسی، سنین کودکی و اوایل دوران نوجوانی بوده (قبل از بلوغ جنسی) و سن طلایی برای ارتودنسی نیز نام دارد. در این دوران استخوانهای نوجوانان در حال رشد بوده، نرمی‌و انعطاف بیشتری دارند و به این دلیل بسیار راحتتر حرکت داده میشوند. این ویژگیها سبب میشود تا درمان ارتودنسی در این سنین بسیار موفقیت آمیز بوده و طول دوره درمان نیز کوتاهتر شود. اما همانطور که گفتیم تعدادی از افراد به دلایل مختلف در دوران کودکی و نوجوانی تحت درمان ارتودنسی قرار نگرفتهاند یا به دلیل عادات دندانی نادرست (مانند دندان قروچه) دندانهای نامرتب و به هم ریخته‌‌‌ای دارند و اکنون در آستانه میانسالی و سالمندی، آرزوی داشتن دندانهایی مرتب و زیبا را دارند. سؤالی که در ذهن این دسته از افراد مطرح میشود این است که آیا ارتودنسی در سنین بالا و برای ما نیز امکان پذیر است؟ طبق نظر متخصصین ارتودنسی، و بهترین دندانپزشک زیبایی انجام این درمان و ردیف کردن دندانها در هر سنی امکان پذیر است، گر چه سنین پیش از نوجوانی سن طلایی برای درمان ارتودنسی محسوب میشود؛ اما در سنین بزرگ سالی نیز میتوان درمان ارتودنسی را انجام داد و این درمان محدودیت سنی ندارد. البته درمان موفقیت آمیز در سنین بالا مشروط به سلامت کامل لثههاست. اگر در سنین بزرگسالی و میانسالی به سر میبرید و قصد مرتب کردن دندانهای خود را دارید، باید به متخصص ارتودنسی مراجعه نمایید تا با یک معاینه ساده تشخیص دهد که آیا لثههای شما از سلامت کافی برخوردار است یا خیر. اگر لثههای شما دچار بیماری باشند یا بافتهای لثه دارای استحکام کافی نباشند، نمیتوانند دندانها را در جای خود نگه داشته و درمان با شکست مواجه خواهد شد. عدم مراجعه منظم جهت معاینات دوره‌‌‌ای ممکن است علاوه بر شکست درمان، باعث اتلاف هزینه و وقت شما شود. بنابراین لازم است در صورتی که لثههای شما دچار مشکل و بیماری هستند، ابتدا نسبت به درمان بیماریهای لثه اقدام نمایید.
معرفی اجزای اولیه ارتودنسی
براکت‌ها براکت اتصالی است که با هدف درگیر کردن سیم قوسی شکل ارتودنسیبا چسب یا باند روی دندان محکم میشود. براکت از فلز، سرامیک یا پلاستیک قابل تهیه است. بندهای فلزی بند ارتودنسی حلقهای از جنس استیل ضد زنگ است که معمولا در دندانهای عقبی به جای براکت استفاده می‌گردد. بند ارتودنسی یکی از وسایل و تجهیزات ارتودنسی به شمار میرود. سیم ارتودنسی سیم ارتودنسی ابزار اصلی اعمال نیرو به دندان است. این سیمها در ابعاد مختلف و از مواد مختلف ساخته میشوند . دو ماده پرکاربرد استیل و آلیاژی به نام نیکل تیتانیوم است که بر حسب خصوصیات مود نظر متخصص ارتودنسی به کار گرفته میشوند. اخیرا سیم‌های همرنگ دندان نیز ارایه شده اند که به همراه براکت‌های سرامیکی به کار رفته و بدین طریق وجود سیم و براکت در دهان کمتر جلب توجه می‌نماید قلاب‌های لاستیکی و بندهای لاستیکی بندهای پلاستیکی امکان حرکت دندانهای بالایی و پایینی به سمت موقعیت مناسب را فراهم می‌آورند. گاهی اوقات برای حرکت دادن دندان به موقعیت مناسب، سیم به تنهایی کافی نیست. در این شرایط الاستیک به دندانهای مشخصی (با توجه به برنامه درمانی) متصل میشود تا آنها را به سمت مورد نظر حرکت دهد. لیگاچور لیگاچور فلزی از استیل ضد زنگ و نرم ساخته میشود .از لیگاچور برای نگه داشتن سیم ارتودنسی در براکت استفاده میشود.
اقدامات اولیه برای انجام ارتودنسی چیست ؟
تصویربرداری در ارتودنسی دندان در این مرحله از ارتودنسی دندان، بیمار باید طبق تشخیص متخصص ارتودنسی مراحل زیر را انجام دهد: 1- عکس رادیولوژی OPGیکی از رادیوگرافی‌های ضروری جهت شروع درمان ارتودنسی میباشد که به وسیله آن، متخصص ارتودنسی قادر به دیدن دقیق ریشه دندانها میباشد و می‌تواند کلیه دندانها را از لحاظ سلامت کلی مورد ارزیابی قرار دهد. لترال سفالومتری: این رادیوگرافی جهت بررسی موقعیکین تهیه میشود و از ملزومات شروع یک درمان ارتودنسی صحیح میباشد. با بررسی این رادیوگرافی، متخصص ارتودنسی می‌تواند کلیه مشکلات اسکلتی بیمار را تشخیص دهد و در مورد طرح درمان مناسب وی تصمیم گیری کند. 2- عکس رنگی این تصاویر جهت بررسی وضعیت بافت سخت و نرم داخل دهان و ارزیابی شاخص‌های زیبایی صورت در ابتدای درمان ارتودنسی تجویز میشود.
کدام یک از روش‌ها برای ارتودنسی بزرگسالان مناسب است ؟
اکثر افراد اعتقاد دارند که ارتودنسی تنها برای کودکان و نهایتاً نوجوانان قابل انجام است و در مورد بی نظمی‌دندانهای بزرگسالان نمیتوان هیچ گونه اقدام درمانی انجام داد. اما همانطور که قبلا نیز گفتیم اکنون ثابت شده است که این موضوع یک باور عامیانه نادرست بوده و بی نظمی‌دندانهای بزرگسالان نیز تحت نظر متخصص ارتودنسی میسر است. امروزه با پیشرفت علم دندان پزشکی و ابداع روشهای نوین برای اصلاح ناهنجاریهای فک و دندان، ارتودنسی در هر سنی امکان پذیر است و بزرگسالان میتوانند از این بابت آسوده خاطر باشند. ارتودنسی در سنین پیش از بلوغ به دلیل انعطاف استخوانها با سرعت بیشتری انجام میشود؛ اما در سنین بالا طول دوره درمان ارتودنسی بیشتر خواهد بود و دندانها به سختی حرکت داده میشوند. درمان بی نظمی‌دندانها و ردیف کردن آنها، نه تنها بر زیبایی و افزایش اعتماد به نفس بزرگسالان تأثیر دارد، بلکه باعث بهبود وضعیت تکلم و صحبت کردن، اصلاح بایت، جویدن و غذا خوردن نیز میشود. روشهای متنوعی برای ارتودنسی بزرگسالان وجود دارد. میتوان از براکت‌های فلزی قدیمی، براکت‌های سرامیکی، ارتودنسی لینگوال یا پشت دندانی و دستگاه ارتودنسی دیمون به این منظور استفاده کرد.
درمانی مناسب برای ناهنجاری فک در بزرگسالان
گرچه ارتودنسی ایمپلنتبهمنظور مرتب کردن دندانها محدودیت سنی ندارد، اما درمان ناهنجاریهای فکی با محدودیت سنی بیشتری رو به روست. بهترین سن برای درمان این دسته از ناهنجاریها سنین پیش از بلوغ میباشد و با افزایش سن و با توجه به شدت و نوع ناهنجاری ممکن است به جراحی فک نیاز داشته باشید. اگر ناهنجاریهای فکی خفیف بوده و لثهها از سلامت کافی برخوردار باشند میتوان بدون انجام عمل جراحی فک و با استفاده از روش ارتودنسی جبرانی یا کاموفلاژ این موارد را درمان نمود. از جمله ناهنجاریهای فکی میتوان به کراس بایت، اپن بایت، اورجت، آندر بایت و اور بایت اشاره کرد.
افرادی از هر ردهی سنی میتوانند از ارتودنسی استفاده کنند. دندانهای کج، به هم فشردهشده و بیرونزده میتوانند ظاهر و عملکرد دندانهای شما را تحت تأثیر قرار دهند. ارتودنسی نه تنها ظاهر دندانهای شما را بهتر
میکند، بلکه برای سلامت عمومی‌آنها نیز مفید است. تمیز کردن دندانهای صاف آسانتر بوده و احتمال پوسیدگی و یا آسیب دیدن آنها کمتر خواهد بود. اگر از ظاهر یا عملکرد دندانهای خود راضی نیستید، میتوانید از سیمکشی دندان استفاده کنید